Święto Patrona

W tym roku obchodzimy  130. rocznicę  urodzin Melchiora Wańkowicza. Od 1994 r. jest on Patronem naszej szkoły. Co roku bardzo uroczyście obchodzimy imieniny tego zasłużonego pisarza i reportażysty. Na przestrzeni tych prawie 30 lat zmieniał się sposób świętowania. Czasami były to przedstawienia teatralne, często konkursy propagujące wiedzę o Patronie lub na najlepszego sobowtóra pisarza, projekty realizowane w klasach przybliżające życie Wańkowiczów. 

Zawsze jednak Święto Patrona naszej szkoły było okazją do spotkania się nie tylko społeczności szkolnej, ale też lokalnej. Częstymi gośćmi byli członkowie rodziny Wańkowiczów. Mamy nadzieję, że i w tym roku również uda nam się zachować tradycję i ponownie spotkać się na imieninach Wańkowicza. Tegoroczna rocznica jest okazją do przypomnienia najważniejszych wydarzeń z życia naszego Patrona i jego rodziny.

Czy wiesz, że?

• Melchior Wańkowicz był pisarzem, dziennikarzem, publicystą.
• Przyszedł na świat 10 stycznia 1892 w rodzinnym majątku Kałużyce położonym nieopodal Mińska na Rusi Białej. Imię dostał po ojcu, powstańcu styczniowym, który zmarł w roku urodzenia syna. Matka, Maria ze Szwoynickich, zmarła trzy lata później w 1895 roku.
• Przyszły pisarz dosyć wcześnie opuścił dom rodzinny. Po śmierci rodziców jakiś czas przebywał w Nowotrzebach, położonym na Kowieńszczyźnie majątku babki. Ten czas, wczesnego dzieciństwa, odtworzył potem w jednej z najpiękniejszych w polskiej literaturze opowieści o schyłku ziemiańskiego życia, w "Szczenięce lata", które ukazały się  w 1934.
• W czasie wojny, w 1916 Wańkowicz ożenił się z Zofią z Małagowskich.
• W 1919 został korespondentem wojennym "Gazety Warszawskiej".  W Warszawie Wańkowicz kontynuował przerwane wojną studia prawnicze i w 1923 uzyska na Uniwersytecie Warszawskim tytuł magistra praw.
• Dorota Mycielska, córka Krzysztofa i Anny  z Wańkowiczów Morawskich z Turwi w swojej książce „Wańkowicze w Jerce”, opisuje życie rodziny Wańkowiczów w wielkopolskiej Jerce. Zofia Wańkowicz przebywała tam z córeczkami w 1921 r.,  na dłuższy czas przyjeżdza tam też Melchior Wańkowicz.
• Głównymi bohaterami powieści są członkowie rodziny Wańkowiczów: tata – King, którego przydomek został po wspólnym czytaniu „W pustyni i w puszczy” Sienkiewicza, a tam był imieniem słonia; mama – zwana mamą albo Królikiem; Krysia – Pyton, od wiecznych pytań, które zadawała ciekawa świata starsza córka i młodsza Wańkowiczówna Marta zwana Tili.
• Występują tu także Tolowie – rodzina brata Melchiora Wańkowicza (mieszkańcy dworku w Jerce), przyszywana ciotka Mania, siostra Melchiora Regina  i wielu jeszcze innych bohaterów.
• Krysia i Marta uwielbiają bawić się w lokomotywę (przesiadki na stacjach „Kłujewo”, „Całuski”, „Szczypin”), śpiewać piosenki, tworzyć zabawne wierszyki. Dzieci z uwagą przysłuchują się bajkom i całkiem „dorosłym” powieściom („W pustyni i w puszczy”, „Trylogia” oraz „Qvo vadis” Sienkiewicza) czytanym przez ojca na dobranoc.
• Już w pierwszych latach życia kształtują się silne charaktery obydwu córek Wańkowiczów. Krysia jest opanowana, ciekawska i uparta (rodzina nadaje jej przydomek „Pyton” od ciągłego wypytywania). „Tili” to wesołe, beztroskie dziecko, starające się za wszelką cenę dorównać starszej siostrze. Ojciec nazywa ją „Chłopkiem - Roztropkiem”.
• Ulubionym zajęciem Marty, Tili i ojca jest pływanie w kajaku ochrzczonym dziwaczną nazwą „Kuwaką”.
• W okresie międzywojennym Wańkowicz poświęcił się pracy dziennikarskiej i literackiej, publikując między innymi w "Kurierze Warszawskim", "Wiadomościach Literackich"  i "Kurierze Porannym". Warto jednak pamiętać, że był aktywny także na innych polach - był między innymi doradcą reklamowym Związku Cukrowników Polskich i to on właśnie wymyślił słynne hasło: "cukier krzepi".
• W chwili wybuchu II wojny światowej Wańkowicz przebywał w Polsce i podjął się nawet pracy korespondenta wojennego z terenów lubelszczyzny. Ale jeszcze przed kapitulacją Warszawy, 24 września, obawiając się aresztowania przez Niemców, którzy rzeczywiście szukali autora książki „Na tropach Smętka”, wyjechał do Rumunia.
• Od 1943 Wańkowicz był korespondentem wojennym 2. Korpusu, podróżował po Bliskim Wschodzie. W maju 1944 uczestniczył w bitwie pod Monte Cassino i za tę bitwę otrzymał Krzyż Walecznych.
• Po wojnie Melchior Wańkowicz nie wrócił do Polski. Jego starsza córka, Krysia, żołnierz "Parasola", zginęła w Powstaniu Warszawskim, "Domeczek" został zburzony, Warszawa nie istniała.
• Melchior Wańkowicz zmarł w Warszawie 10 września 1974 r. Pochowany został na Powązkach.

Alicja Maciejewska

Violetta Landzwojczak